រូបមន្តរូបវិទ្យាថ្នាក់ទី៨ (ខ្មែរ-អង់គ្លេស)

១- ល្បឿន (Velocity)

រូបមន្ត:

v = \frac{d}{t}

;

d = v \times t

;

t = \frac{d}{v}

$v$ ជាល្បឿន ( $m / s$ ) - v is velocity (m/s)
$d$ ជាចម្ងាយ ( $m$ ) - d is distance (m)
$t$ ជាពេល ( $s$ ) - t is time (s)

២- ល្បឿនមធ្យម (Average Velocity)

រូបមន្ត:

v_{a v} = \frac{d}{t}

;

d = v_{a v} \times t

;

t = \frac{d}{v_{a v}}

៣- សំទុះ (Acceleration)

រូបមន្ត:

a = \frac{v_{t} - v_{0}}{t - t_{0}} = \frac{Δ v}{Δ t}

$a$ ជាសំទុះ ( $m / s^{2}$ ) - a is acceleration (m/s²)
$v_{t}$ ជាល្បឿនចុង ( $m / s$ ) - v_t is final velocity (m/s)
$v_{0}$ ជាល្បឿនដើម ( $m / s$ ) - v_0 is initial velocity (m/s)
$t$ ជាចំពោះពេលចុង ( $s$ ) - t is final time (s)
$t_{0}$ ជាចំពោះពេលដើម ( $s$ ) - t_0 is initial time (s)

៤- ចលនាប្រែប្រួលស្មើ (Uniformly Accelerated Motion)

រូបមន្ត:

d = \frac{1}{2} a t^{2} + v_{0} t + d_{0}

សមីការល្បឿន (Velocity Equation)
រូបមន្ត:

v_{t} = a t + v_{0}

សមីការចលនា (Equation of Motion)
រូបមន្ត:

d = \frac{1}{2} a t^{2} + v_{0} t + d_{0}

ដែល

d_{0} = 0; v_{0} = 0

សមមូល

d = \frac{1}{2} a t^{2}

សមមូល

t = \sqrt{\frac{2 d}{a}}

$d$ ជាចម្ងាយចរចលនាសរុប ( $m$ ) - d is total distance traveled (m)
$d_{0}$ ជាចម្ងាយដើម ( $m$ ) - d_0 is initial position/distance (m)
$a$ ជាសំទុះនៃចលនា ( $m / s^{2}$ ) - a is acceleration of motion (m/s²)
$v_{0}$ ជាល្បឿនដើមនៃចលនា ( $m / s$ ) - v_0 is initial velocity of motion (m/s)

៥- ចលនាធ្លាក់សេរី (Free Fall)

រូបមន្ត:

h = \frac{1}{2} g t^{2}

;

t = \sqrt{\frac{2 h}{g}}

$h$ ជាកម្ពស់ធ្លាក់ពីទីតាំងស្ងៀម ( $m$ ) - h is height fallen from rest (m)
$t$ ជាពេលវេលាធ្លាក់ ( $s$ ) - t is time of fall (s)
$g$ ជាសំទុះទំនាញដី $g \approx 10 m / s^{2}$ - g is acceleration due to gravity g approx10,m/s 2

៦- ច្បាប់ញូតុនទី២ (Newton's 2nd Law)

រូបមន្ត:

F = m \times a

;

P = m \times g

$F$ ជាកម្លាំងអនុវត្តលើអង្គធាតុ ( $N$ ) - F is the force applied to the object (N)
$m$ ជាម៉ាសអង្គធាតុ ( $k g$ ) - m is the mass of the object (kg)
$a$ ជាសំទុះ ( $m / s^{2}$ ) - a is acceleration (m/s²)
$P$ ជាទម្ងន់ ( $N$ ) - P is weight (N)
$g$ ជាសំទុះទំនាញដី $g \approx 10 m / s^{2}$ - g is acceleration due to gravity g approx10,m/s 2

៧- កម្មន្ត (Work)

រូបមន្ត:

W = F \times d

;

F = \frac{W}{d}

;

d = \frac{W}{F}

$W$ ជាកម្នាស់សរុប ( $J$ ) - W is total work (J)
$F$ ជាកម្លាំងទាញ ( $N$ ) - F is pulling force (N)
$d$ ជាចម្ងាយទាញ ( $m$ ) - d is distance pulled (m)

Units:

1 N \times 1 m = 1 N \cdot m = 1 J

1 k J = 10^{3} J

1 M J = 10^{6} J

៨- ថាមពលស៊ីនេទិច (Kinetic Energy)

រូបមន្ត:

K = \frac{1}{2} m v^{2}

;

v = \sqrt{\frac{2 K}{m}}

;

K = \frac{P^{2}}{2 m}

$K$ ជាថាមពលស៊ីនេទិច ( $J$ ) - K is kinetic energy (J)
$m$ ជាម៉ាសអង្គធាតុ ( $k g$ ) - m is the mass of the object (kg)
$v$ ជាល្បឿន ( $m / s$ ) - v is velocity (m/s)

៩- ថាមពលប៉ូតង់ស្យែល (Potential Energy)

រូបមន្ត:

E_{p} = P \times h = m g h

$E_{p}$ ជាថាមពលប៉ូតង់ស្យែល ( $J$ ) - E_p is potential energy (J)
$h$ ជាកម្ពស់ធៀបនឹងកម្រិតស្មារ ( $m$ ) - h is height relative to the reference level (m)
$P$ ជាទម្ងន់ ( $N$ ) - P is weight (N)

១០- ថាមពលមេកានិច (Mechanical Energy)

រូបមន្ត:

E = K + E_{p}

$K$ ជាថាមពលស៊ីនេទិច ( $J$ ) - K is kinetic energy (J)
$E_{p}$ ជាថាមពលប៉ូតង់ស្យែល ( $J$ ) - E_p is potential energy (J)

១១- អានុភាព (Power)

រូបមន្ត:

P = \frac{W}{t}

;

P = F \times v

;

W = P \times t

;

t = \frac{W}{P}

;

F = \frac{P}{v}

;

v = \frac{P}{F}

$P$ ជាអានុភាពមធ្យម ( $W$ ) - P is average power (W)
$W$ ជាកម្នាស់ ( $J$ ) - W is work (J)
$t$ ជាពេល ( $s$ ) - t is time (s)
$F$ ជាកម្លាំងទាញ ( $N$ ) - F is pulling force (N)
$v$ ជាល្បឿន ( $m / s$ ) - v is velocity (m/s)

Unit Conversions:

1 k W = 1000 W

1 M W = 1000000 W

ពិសេស (Special):

1 h p = 1 c h = 750 W

(hp = horsepower, ch = cheval-vapeur)

១២- ច្បាប់អូម (Ohm's Law)

រូបមន្ត:

V = R \times I

១៣- កម្នាស់ ឬថាមពលអគ្គិសនី (Electric Work or Energy)

រូបមន្ត:

W = E = V I t

;

V = \frac{W}{I t}

១៤- បន្ទុកអគ្គិសនី (Electric Charge)

រូបមន្ត:

Q = I \times t

;

I = \frac{Q}{t}

;

t = \frac{Q}{I}

$E, W$ ជាថាមពល ឬកម្នាស់អគ្គិសនី ( $J$ ) - E, W are electric energy or work (J)
$V$ ជាតង់ស្យុងអគ្គិសនី ( $V$ ) - V is electric potential difference (voltage) (V)
$I$ ជាអាំងតង់ស៊ីតេចរន្ត ( $A$ ) - I is current intensity (A)
$Q$ ជាបរិមាណបន្ទុកអគ្គិសនី ( $C$ ) - Q is quantity of electric charge (C)
$t$ ជារយៈពេលនៃចរន្តរត់ឆ្លងកាត់ ( $s$ ) - t is the duration the current flows (s)

១៥- អានុភាពអគ្គិសនី (Electric Power)

រូបមន្ត:

P = \frac{E}{t}

Also:

P = V I = R I^{2} = \frac{V^{2}}{R}

$P$ ជាអានុភាពអគ្គិសនី ( $W$ ) - P is electric power (W)
$R$ ជារ៉េស៊ីស្តង់អគ្គិសនី ( $Ω$ ) - R is electrical resistance (Ω)
$E$ ជាថាមពលអគ្គិសនី ( $J$ ) - E is electric energy (J)

SCI-TEJ

រូបមន្តរូបវិទ្យាថ្នាក់ទី៨ (ខ្មែរ-អង់គ្លេស)

Posted by scitej_jet

0 Comments

Post a Comment